In de maand maart van het jaar 1889 wordt het Badpaviljoen geopend aan de Badhuisweg 1 in Domburg. De eerste exploitant is Hugo Johannes Vreeburg. Vreeburg wordt in 1898 ook exploitant van het Strandhotel dat dienst doet als dependance. Hij verkoopt in 1907 beide panden aan Petrus Hoegen en Eduard Hendrikse. Zij kiezen voor een N.V. als exploitatievorm en nemen de naam NV Bad- en Strandhotel Domburg aan. Vreeburg vertrekt een jaar later naar Den Haag en van Hoegen is nooit meer iets vernomen. Bernardus Johannes Westenburger wordt in 1908 de nieuwe eigenaar van zowel het Badpaviljoen als het Strandhotel. Hij zit tot 1940 in beide zaken, maar dan slaat de Tweede Wereldoorlog hard toe in Domburg. Het Strandhotel wordt met de grond gelijk gemaakt. Gelukkig ontspringt het Badpaviljoen de dans. Na de oorlog wordt Paulus Johannes Elout de nieuwe exploitant van het Badpaviljoen. Hij blijft dat tot 1952. In dat jaar worden Willem Bos en Willem Dourleijn de nieuwe exploitanten van de zaak. Een jaar later geeft de gemeente Domburg de heren een lening van 75.000 gulden. Voorwaar geen fluitje van een cent.

Blue Wave 

Gerardus Willibrordus Tinkhof is vanaf 6 mei 1959 de eigenaar van het Badpaviljoen. Hij zit ook in het Badhotel aan de Domburgseweg in Domburg en eerder in Le Baron Chassé aan de Gortstraat in Middelburg. Daar heb ik weleens met mijn ouders gegeten ter viering van hun bruiloft. Theo Widman wordt in 1970 de nieuwe directeur van het Badpaviljoen. Het paviljoen gaat in 1979 dicht, maar bierbrouwerij Skol zoekt naar een oplossing. De Faam meldt op 5 augustus 1987 het volgende: “De Blue Wave Disco in het Badpaviljoen in Domburg is weer open. De Blue Wave Disco maakt onderdeel uit van het Strandhotel-restaurant Badpaviljoen Domburg van directeur-eigenaar J.A.M. Bos die ook de scepter zwaait in hotel Bos Internationaal in Vlissingen.”

Ruimschoots

Bos stopt in 1999 met het Badpaviljoen en dan gaat de zaak dicht. Het pand wordt aangekocht door projectontwikkelaar Van Garderen en Dekker uit Middelburg. Wellicht wordt er een beetje getreuzeld of zijn er leeuwen en beren op de weg. Het duurt in ieder geval nog een aardig stuitje tot het Badpaviljoen het daglicht weer ziet. Ervaring holt achter de feiten aan. Het Badpaviljoen wordt pas in juni 2008 geopend. Exploitanten zijn Ferdi Dolk en Mirjam Joziasse. Zij hebben hun sporen in de horeca al ruimschoots verdiend. Ze hebben eerder gezeten in In den Walcherschen Dolfijn aan de Markt in Domburg. Later ook in het Groot Paradijs aan het Damplein in Middelburg. Daar heb ik ooit eens gegeten en dat smaakte lekkerder dan lekker. Van Garderen en Dekker Projectontwikkeling heeft destijds miljoenen geïnvesteerd in het project, maar dat is de moeite waard. Ik moet eerdaags eens een vorkje gaan prikken bij Ferdi en Mirjam.

Johannes Baptiste de Zeeuw staat in 1879 te boek als koffiehuishouder. Hij is de eerste eigenaar van café Rotterdam dat gevestigd is aan de Kinderdijk in Middelburg. Later vertrekt hij naar Cikardie aan de Dam. Johannes doopt Cikardie in 1888 om tot l’Union d’or en verkoopt zijn zaak twee jaar later aan Ludwich Ueberfeldt, die de zaak omtovert tot Duitsche Bierhalle. Hij opent in 1890 hotel-café Belge aan de Stationsstraat in Middelburg, maar blijft daar maar drie jaar. Johannes blijft tot 1888 hangen in zijn café. Hij verkoopt zijn zaak in dat jaar aan zeilmakersknecht Jacob Adriaan Heijliger. Heijliger blijft slechts twee jaar in café Rotterdam. Adriaan Hendrik Broodman neemt het café over van Heijliger, maar ook hij blijft maar twee jaar in de zaak. Cornelis van Langeraad neemt in 1902 de kroeg weer over van Broodman. Van Langeraad is de man van de lange adem, want hij blijft tot 1920 in de zaak. Marinus Adriaan Maljaars wordt in 1920 de nieuwe eigenaar van café Rotterdam, maar hij gaat in 1923 failliet. Wellicht worden er te weinig biertjes in café Rotterdam verkocht, maar zeker weten doe ik dat niet.

Proces-verbaal

Er verschijnt in juli 1921 een merkwaardig artikel in de Middelburgsche Courant: ‘Het tapverbod te Middelburg’.  Gedurende de kermisweek te Middelburg geldt ook het tapverbod. “De heer M.A. Maljaars, lid van de gemeenteraad en tevens caféhouder, heeft nu gisterenmorgen opzettelijk dit tapverbod overschreden en de politie verzocht een proces-verbaal op te maken. De heer Maljaars, die verder gedurende de kermis in zijn café geen sterke drank meer zal tappen, wil nu door den rechter laten uitmaken of de verordening op het tapverbod rechtsgeldig is”, is te lezen.

Afijn, Maljaars wordt in 1923 opgevolgd door Jacob van Zweeden. In het fantastische boek ‘Hop en Gerst veredeld’, geschreven door Toon Franken en Eric Hageman, staat het volgende: “Maljaars was vanaf 1911 Amstelagent in Middelburg, in de Korte Noordstraat E 11. Die zaak bestond uit een bierbottelarij en een slijterij. Maljaars was tot 1916 secretaris van de Middelburgse Vereeniging Vergunning, die belangen van de Middelburgse vergunning- en verlofhouders behartigde.” Jacob is de vader van Pieter Cornelis van Zweeden. Hij zit in de Beurs aan de Dam en later ook in Monopole aan de Pottenmarkt. Jacob gaat op 20 maart 1940, als caféhouder te boek, failliet. Hij blijft echter nog tot 1941 in zijn zaak.

Pensiongasten

Over één van de schrijvers van ‘Hop en Gerst veredeld’: Hageman is op donderdag 10 april 2014 op 53-jarige leeftijd helaas overleden. Ik kende Eric vrij goed, want ik was bevriend met zijn oudere broer Leo Hageman. In die tijd woonde de familie Hageman aan het Koorkerkhof waar hun moeder wel eens pensiongasten hield. Zo rond 2012 heb ik samen met makker Edwin Mijnsbergen een biertje gedronken met Eric. Hij ging natuurlijk zwaar aan een Belgisch biertje, terwijl wij het op een vaasje Heineken hielden. Eric is veel te jong gestorven, maar daar houdt de immer doortikkende tijd nu eenmaal geen rekening mee.

De heer H. Speijer uit Veere vraagt in juli 1981 vergunning aan voor het vestigen van een frituurbedrijf. Het verzoek wordt bereidwillig ingewilligd door de gemeente Veere. Hij opent zijn zaak, genaamd ‘In ’t Bonte Vaerken’ in december van dat jaar. De advertentie in de Faam meldt het volgende: “Nieuw in Veere! Vlaams-Frituur ‘In ’t Bonte Vaerken’. Frites en broodjeszaak, ook voor uw koffie en soep etc. Vlaams Frituur – In ’t Bonte Vaerken, Kaai 65, Veere.” De heer Speijer blijft maar twee jaar plakken in zijn zaak op de Kaai. P. Markusse volgt hem in 1983 op. Hij zit eerder in cafetaria ’t Centrum aan de Torenstraat 17 in Serooskerke. Markusse schrapt een klein deel van de naam. De zaak heet vanaf nu frituur ‘in ’t Bonte Varken’. In december 1983 verschijnt de volgende advertentie: “Frituur in ’t Bonte Varken Kaai 65, Veere Nwe eig. in 1984 dhr. P. Markusse. Speyer vlees nw. Adres Waswijksestraat 10-12 Veere.” Dat moet natuurlijk Warwijksestraat zijn. Foutje bedankt.

Drukfout

In 1985 trekt Markusse aan zijn stutten en vertrekt hij naar café-restaurant Dorpszicht aan de Dorpsstraat 7 in Oostkapelle. Hij gaat terug naar zijn roots. John Scharloo neemt de zaak dat jaar over van Markusse. Scharloo noemt zijn nieuwe zaak het Kombuis. Een naam die klinkt als de spreekwoordelijke klok. In april 1992 meldt de Scheldebode dat Poppe bedrijfswagens het dameselftal van de voetbalvereniging Veere in het nieuw steekt. Van frituur ‘De Kombuis’, wellicht een drukfout, ontvangen de dames ieder een trainingsbal uit handen van de heer Scharloo. Een mooi gebaar.

Op de begeleidende foto staan staand van links naar rechts sponsor Scharloo, Toos de Meester, Tanja Cysouw, Wilma Franke, Corine Scharloo, Omi Foe, Marielle Wattel, Miranda Sturm, Henny Bakker, Marieke van der Sande, leider Kees Meijers en sponsor de heer Poppe en op de hurken van links naar rechts Jolanda Meijers, Marjolein de Graag, Dieuwertje Boshom, Ina Coppoolse, Janette Poppe, Eveling Toutenhoofd, Colien Croese en trainer Adri Franke. Het is wat je noemt een goed stel. Wellicht voelen de dames zich thuis in het Kombuis en nemen zij af en toe een frietje.

Pickles 

Afijn, terug naar het heden. Ik heb vorig jaar zomer een frietje met pickles gegeten. Dat smaakte naar meer.  Daarnaast at ik ook een frikadel speciaal, niet te versmaden voor de lekkerbek, die ik ben en altijd en eeuwig zal blijven. Met ingang van vrijdag 1 juli 2011 is Piet Louws de nieuwe eigenaar van het Kombuis. Hij wordt in zijn zaak bijgestaan door Johan Elzinga. Piet en Johan gaan vooral voor kwaliteit en klantvriendelijkheid. Het artikel in de krant meldt verder. “De mooie locatie vraagt om kwaliteitsproducten. Waaronder goed belegde broodjes met vis van prima kwaliteit. Louws heeft zijn koksdiploma en heeft gewerkt als chef-kok in restaurants. De eerste weken als eigen baas zijn hem prima bevallen.”   Het zit duidelijk snor in het Kombuis, beter kan haast niet. Men is altijd thuis in het Kombuis.

Een advertentie in de Middelburgsche Courant meldt het volgende: ‘Men zal op Vrydag den 12 january 1781 in het Heeren Logement van Oranje, te Middelburg presenteeren te verkoopen, een sterk en welgebouwd dobbeld Huis en Erve genaamd de Druiftak staande op de Nieuwe Haven by de St. Janstraat.’ Bij het zogenoemde huisnamenproject van het Zeeuws Archief ontdekte ik dat logement de Druiftak op 28 mei 1806 is verkocht voor 65 pond Vlaams, 6 schellingen en 8 penningen. Helaas ontbreekt verder ieder spoor van de Druiftak.

In de Middelburgsche Courant verschijnt op 1 maart 1785 een advertentie: ‘Nog zal men ten zelven Dage en Plaats, des Avonds ten 9 Uuren, Presenteeren te Verkoopen: Een Huys en Erve genaamd De Pellekaan, staande en gelegen op de Nieuwe Haven, by de Sint Janstraat’. In de lootjesboeken van het Onze Lieve Vrouwegasthuis heb ik ontdekt dat Maria Cornelisse in 1788 dienstmeid was in de Pellekaan. Helaas heb ik niet kunnen ontdekken wie de eigenaar van de Pellekaan was.

Doorgewinterd

Adriaan Johannes van Goozen opent in 1869 het Nieuw Koffiehuis aan de Nieuwe Haven 49. Hij is wat je noemt een doorgewinterde horecaffer. Hij heeft eerder in café de Witte Ballon aan de Sint Janstraat 34 en daarvoor in café de Verwachting aan het Vlissings Wagenplein gezeten. Een jaar later wordt hij eigenaar van café Bellevue aan het Vlissings Wagenplein. Een kleine horecabaron.

Op 31 december 1871 verschijnt deze advertentie in de Middelburgsche Courant: ‘Oude- en Nieuwjaarsavond en vervolgens alle Zaterdag- en Zondagavonden Bal, bij A.J. van Goozen, Koffiehuis, Hoek St. Janstraat’. Men zal wel amechtig aan de toog gehangen hebben in het Nieuw Koffiehuis. In die tijd is de Drankwet nog niet van kracht, dus men kan drinken wat men wil.

Met ingang van 1 augustus 1874 neemt Abraham Adriaan Jacobus Barendse de zaak over van Van Goozen. De advertentie in de Middelburgsche Courant meldt het volgende: ‘Nieuw Koffiehuis. De ondergetekende heeft de eer zijnen stad- en landgenooten te berichten dat hij zijn Koffiehuis heeft geopend op den hoek van de Sint Janstraat. Zich in ieders gunst aanbevelende belooft hij eene nette en prompte bediening NB. Hij belast zich ook met het aftappen en leveren van bier aan huis. A.A.J. Barendse’.

Ontvreemding

Abraham is op 9 november 1870 getrouwd met Leintje Theune, maar Leintje overlijdt op 9 januari 1877 op 31-jarige leeftijd, een hard gelag. Op 28 augustus 1877 is er iets vreemds aan de hand en de Middelburgsche Courant doet verslag: ‘Als dader dezer ontvreemding werd spoedig aangezien zekere A.B, handelaar in vee enz. wonende te ’s-Heerenhoek, en gisterenavond omstreeks half acht is het der politie alhier gelukt dezen persoon in eene herberg aan de Nieuwe Haven alhier te vatten. Hij heeft zijne schuld bekend.’

De herberg van Abraham herbergt soms vreemde kostgangers. Abraham trouwt op 13 november 1878 met Anna Magdalena Bruijsschaart. Als Abraham op 1 april 1883 op 40-jarige leeftijd overlijdt is het over en uit met zijn logement. Men kan niet langer hangen in het Nieuw Koffiehuis.

Op donderdag 14 mei 1971 opent burgemeester Folkert Bulder Hotel Café Restaurant Noordzeegalm aan de Zuidstraat 106 in Westkapelle door een biertje te tappen. Eigenaar is het echtpaar Marjan en Wilfried Rosenthal. Hun zaak is al snel een begrip in Westkapelle, waar iedereen geporteerd is van een smakelijke maaltijd met een drankje. Wie wil er nou niet lekker tafelen? Wellicht wordt er ook weleens aan scharrelen gedaan in Noordzeegalm. Een scharreltje op zijn tijd is immers nooit weg.

Joop den Uyl spreekt op dinsdag 7 juni 1983 in Hotel Noordzeegalm. De spreekbeurt is georganiseerd door de afdeling Westkapelle van de PvdA en begint om acht uur, waarvan akte. Het is zeker een mooie avond geworden in Noordzeegalm, aangezien bij Ome Joop de gave van het woord door de aderen vloeide. Jammer dat ik dat niet heb mogen meemaken.

Op vrijdag 23 november 1984 wordt het boek ‘Dorp aan de Zeedijk’ van Krijn Faasse (bijgenaamd de Sampetter) gepresenteerd in Noordzeegalm. Adriaan Viruly is present evenals auteur Krijn Faasse en burgemeester Henk van Maldegem. Ik heb het boek op een prominente plaats in mijn boekenkast staan en blader er vrijwel dagelijks in. Het is een fantastisch boek dat een mooie inkijk geeft in wat er zich in het verleden in Wasschappel heeft afgespeeld.

Na 27 jaar lief en leed te hebben gedeeld in Noordzeegalm geven Marjan en Wilfried Rosenthal er in 1998 echter de brui aan. Zij dragen hun zaak met ingang van 1 juli over aan Theo en Mieke Hoogeveen. De advertentie meldt het volgende: ‘Met ingang van 1 juli 1998 dragen wij na 27 jaar onze zaak over aan Theo en Mieke Hoogeveen. Wij willen iedereen van harte bedanken voor de warmte, gezelligheid, en klandizie in al die jaren. Op 1 juli 1998 nemen wij afscheid en willen wij u kennis laten maken met de nieuwe eigenaren van 19.00 tot 22.00 uur met een drankje en een hapje! Wij wensen Theo en Mieke veel succes in Westkapelle. Nogmaals hartelijk dank iedereen! Wilfried en Marjan Rosenthal’.

Jaarwisseling

Mieke en Theo Hoogeveen blijven maar twee jaar in de zaak. Zij doen Noordzeegalm met ingang van 1 december 2000 over aan Adri, John en Ramon Prins. John en echtgenote Adri kennen het klappen van de zweep. Zij hebben jaren in de horeca gewerkt. Hun jongste zoon Ramon wil ook graag in de zaak en dat kan. Op eerste kerstdag kan er à la carte worden gegeten en op tweede kerstdag is er een buffet. Tijdens de jaarwisseling organiseert de familie een zogenaamde Sylvesterparty.  In januari 2001 komt het gezin Prins boven de zaak wonen.

Na drie jaar geeft het gezin Prins echter de pijp aan Maarten. Er is dus geen gescharrel meer in Noordzeegalm mogelijk. Op 10 mei 2003 opent de familie Yang-Zhou Chinees-Indisch-Kantonees specialiteiten- en wokrestaurant Sun Xing Guang in het pand. Helaas heb ik geen foto van Noordzeegalm kunnen vinden en dat spijt mij zeer. Ik heb in 2014 een foto gemaakt van Sun Xing Guang en daar zullen jullie het mee moeten doen.