De Dikke van Dale online omschrijft een stamgast als een vaste bezoeker van een café. Zo’n gast kun je dus al zijn als je een paar maanden of jaren regelmatig je gezicht laat zien aan de bar. Bij het woord stamkroeg staat echter ‘kroeg waar iemand dagelijks komt, waar hij tot de ‘stam’ der gasten behoort’.

Dat komt in de buurt, maar toch zijn sommige klanten meer dan stamgasten. Ik doel op mensen voor wie cafés tweede huiskamers zijn, die helemaal thuis zijn in de cafés waar ze komen. Ze kennen ieder hoekje en alle bezoekers. Ze komen er al vanaf de dag dat de zaak werd geopend. Niet zelden hebben ze ook gewerkt voor de kroegeigenaar. Hoe je zo iemand precies noemt, weet ik ook niet, maar hij of zij is méér dan een stamgast.

Vakkundig

Als één iemand daar een voorbeeld van is, dan is het Peter van der Horst, een kroegicoon. Toen ik rond 1985 voor het eerst in Bar American kwam was hij daar al dertien jaar stamgast. Dat zag je aan alles. Hij was er altijd. Misschien was hij ook wel de eerste persoon die ik, zeer vakkundig, luchtgitaar zag spelen. Later leerde ik Peter veel beter kennen. Ik was een paar jaar barman in zijn stamkroeg, maar ook in  Seventy-Seven, waar hij op de zaterdagavonden zeker al twaalf jaar lang kon worden uitgetekend. Peter is het type man dat je graag aan de bar hebt. Altijd in voor een praatje en een geintje, goed op de hoogte van het nieuws uit de stad én met een fenomenale kennis van de rockgeschiedenis.

Als je zijn luchtgitaar zou vervangen door een echte zou je merken dat hij echte akkoorden speelt. Als je een nummer als ‘Doctor Doctor’ van UFO opzet kan je er gif op innemen dat hij dat geintje maakt: ‘Als ze nu geen UFO draaien ga ik naar huis’. Ik noem dat nummer, omdat zijn loopbaan als zanger en gitarist er ooit mee begon. Het was het nummer dat hij in 1977 zong met de band Joe Banana, later opgevolgd door Overload. Dat was ook de tijd dat Peter en zijn maten vaak op stap gingen in Walcherse dorpen. Op zaterdagavond naar café Royal in Zoutelande. “Omdat dat toen de enige kroeg was waar alle soorten muziek werden gedraaid”. Of naar het Kasteel in Westkapelle. De aanwezigheid van toeristen speelde daar natuurlijk een rol in. Als Peter eenmaal smakelijk begint te vertellen over die tijd ben je nog niet zomaar uitgeluisterd en -gelachen.

Kanaalzicht

Sinds vier jaar is Peter barman in café Kanaalzicht. Aan dat beeld moet ik nog een beetje wennen. Dat komt omdat ik hem als barman van American nooit heb meegemaakt, dat was voor mijn tijd. Maar toen ik er onlangs een biertje ging drinken zag ik wel dat hij ook daar op zijn gemak is. Niet zoals in Bar American misschien, maar toch: wel alsof hij in zijn eigen huiskamer zit. Hij stond die middag wel mee te zingen met heel andere muziek dan ik van hem gewend ben. Was het nou iets Nederlandstaligs? Ook geen probleem! Hij gaat toch niet haar huis. Hij is thuis.